Komisja Europejska przedstawiła w środę 22 maja br. wniosek, dzięki któremu będą dostępne najważniejsze informacje o ustalaniu cen produktów rolno-spożywczych na kolejnych etapach łańcucha dostaw żywności w poszczególnych państwach członkowskich.

Różnice w cenach kupna i sprzedaży

Zgodnie z kontynuowaną ideą różnice w cenach kupna i sprzedaży mogą dostarczyć informacji na temat kosztów pośrednich (związanych np. z transportem, ubezpieczeniem, magazynowaniem itp.) ponoszonych przez sprzedawców i nabywców. Zdaniem Komisji większa przejrzystość może sprzyjać podejmowaniu lepszych decyzji biznesowych i zwiększyć pewność, że transakcje między etapami łańcucha dostaw żywności są uczciwe. Dostęp do aktualnych i łatwo dostępnych informacji o rozwoju sytuacji rynkowej ma również zasadnicze znaczenie dla skutecznej konkurencji na rynkach światowych.

- Wzmocnienie pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności jest jednym z priorytetów Komisji. Większa przejrzystość na rynku umożliwi równy dostęp do bardziej przejrzystych informacji o cenach, co sprawi, że europejski łańcuch dostaw żywności będzie bardziej sprawiedliwy i zrównoważony. Te nowe przepisy uzupełnią niedawno przyjętą dyrektywę o zakazie nieuczciwych praktyk handlowych, ponieważ wzmocnią słabsze i mniejsze podmioty w łańcuchu dostaw żywności. Poza tym wprowadzenie tych przepisów odzwierciedla bardzo duże poparcie społeczne w całej UE dla silniejszej pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności - stwierdził Phil Hogan, Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich.

Chociaż dostępnych jest wiele informacji o rynkach rolnych (ceny, wielkość produkcji, zapasy itd.), nie ma prawie żadnych informacji rynkowych na temat innych kluczowych rynków łańcucha dostaw produktów rolno-spożywczych, a mianowicie tych, które funkcjonują między rolnikami i konsumentami – na etapach przetwórstwa spożywczego i handlu detalicznego. Ta asymetria informacyjna między rolnikami a innymi podmiotami w łańcuchu dostaw żywności stawia rolników w bardzo niekorzystnej sytuacji na rynku oraz podważa zaufanie do uczciwości transakcji. Brak informacji od przetwórców i sprzedawców detalicznych na temat rozwoju sytuacji rynkowej nazwano „czarną skrzynką” łańcucha dostaw produktów rolnych. Przedstawiony dzisiaj wniosek pozwoli tę skrzynkę otworzyć.

Gromadzenie danych na temat cen i rynku w danym państwie członkowskim

Proponowane środki obejmą sektory mięsa, jaj, przetworów mlecznych, owoców i warzyw, roślin uprawnych, cukru i oliwy z oliwek. Opierają się one na wprowadzonych już systemach i procedurach gromadzenia danych, które podmioty gospodarcze i państwa członkowskie stosują, aby przekazywać Komisji informacje o rynku. Teraz procedury te będą miały szerszy zakres. Każde państwo członkowskie będzie odpowiedzialne za gromadzenie danych dotyczących cen i rynku. Komisja zaleca, aby państwa członkowskie wybrały najbardziej opłacalne podejście i nie skupiały się na małych i średnich przedsiębiorstwach, aby zmniejszyć obciążenie administracyjne. Państwa członkowskie przekażą te dane Komisji, która z kolei udostępni monitorowanie na swoim portalu dotyczącym danych o produktach rolno-spożywczych oraz w unijnych centrach monitorowania rynku. Informacje przekazywane przez państwa członkowskie muszą być dokładne i aktualne.

Zgodnie z procedurami Komisji dotyczącymi lepszego stanowienia prawa wniosek opublikowano na potrzeby konsultacji publicznych, które potrwają cztery tygodnie. Następnie zostanie on przyjęty przez Komisję Europejską i prawdopodobnie wejdzie w życie sześć miesięcy po przyjęciu.