Populacja polskiego króla przestworzy - Bielika ciągle rośnie

04 luty 2019
(0 Głosów)
Autor 
Bielik był pierwszym wśród gatunków ptaków szponiastych, którego otoczono ochroną w Polsce Fot. lasy.gov.pl

Środek zimy nie jest dla ptaków typowym okresem na zakładanie rodzin. Te, które pozostały w Polsce koncentrują się głównie na poszukiwaniu pokarmu. Wyjątkiem jest bielik, który na przełomie stycznia i lutego rozpoczyna gody.

To właśnie w zimowej scenerii przyprószonej śniegiem para bielików rozpoczyna swój niezwykły spektakl. Olbrzymie rozmiary ptaków nie przeszkadzają im, aby prezentować się podczas lotów tokowych z wielką gracją. W wykonywaniu powietrznych akrobacji nie przeszkadzają im blisko 2,5 metrowe szerokie skrzydła. Wzbijają się wysoko nad gniazdo, by po chwili rzucić się w wir zwany „młynkiem”. Przypomina on słynny korkociąg, figurę znaną z akrobacji lotniczej.

 

Populacja bielika w Polsce wzrasta
Bielik to obecnie najpospolitszy gatunek w Wielkopolsce wśród ptaków szponiastych, które zostały objęte ochroną strefową. Choć trudno w to uwierzyć, ale jeszcze na początku XX w. bielik był w Polsce na krawędzi wymarcia. Jednak, dzięki niezwykłe efektywnym działaniom ochronnym na przestrzeni ostatnich 100 lat jego populacja wzrosła 25-krotnie, w tym dwukrotnie w ciągu ostatniego dziesięciolecia.

Bielik był pierwszym wśród gatunków ptaków szponiastych, którego otoczono ochroną w Polsce. Nastąpiło to już w latach 20. minionego wieku. Mimo to do lat 80. znane były jeszcze przypadki zabijania tych ptaków. Niestety spadek liczebności wszystkich dużych ptaków drapieżnych w XIX i w pierwszej połowie XX wieku wynikał z działalności ludzi - prowadzenia masowych odstrzałów oraz stosowania DDT i innych szkodliwych pestycydów.

Do obecnego wzrostu populacji przyczynili się również leśnicy, którzy wspólnie z ornitologami objęli specjalny nadzór nad tym gatunkiem i otoczyli go opieką w ramach programu „Leśnicy polscy polskim orłom”. Był to również pierwszy gatunek, dla którego w latach 70. XX w. utworzono strefy ochronne. Wprowadzenie ochrony gatunkowej, ochrony gniazd, łącznie z wycofaniem masowo używanych w środowisku pestycydów chloroorganicznych, podniesienie świadomości społecznej oraz sama plastyczność „zainteresowanego" w doborze nowych miejsc lęgowych, spowodowały, iż bielik ma się obecnie bardzo dobrze. Jego liczebność w kraju szacuje się na około 1000 - 1400 par. Jako nieliczny gatunek lęgowy to właśnie nasz kraj posiada po Norwegii i europejskiej części Rosji trzecią pod względem wielkości populację lęgową bielika na kontynencie.

 

Orli rodowód bielika budzi kontrowersje
Od lat toczy się dyskusja, czy powinno odebrać się bielikowi jego orli rodowód. Faktem jest, iż do orłów właściwych (Aquila) bielik (Haliaeetus) nie należy, więc bywa nazywany orłanem. Co z kolei wywołuje kolejne kontrowersje. Zamieszanie spowodowane jest m.in. różnicami w morfologii, w tym słynnymi nieopierzonymi skokami.

Rozstrzygnięcia nie ułatwia obce nazewnictwo. W angielskiej nomenklaturze nazwa white tailed see eagle, bezpośrednio nawiązuje nie tylko do wyglądu i środowiska, ale podkreśla przynależności do orłów. Nazwa łacińska haliaeetus oznacza natomiast orła morskiego.

Pomijając spory taksonomiczne z całą pewnością można potwierdzić, że bielik to gatunek związany ze środowiskiem wodnym, a nawet morskim. Tam zdobywa pożywienie, polując przede wszystkim na ryby. Pełni przy tym bardzo ważną rolę sanitarną, gdyż wyłapuje ryby chore bądź śnięte. Jego przysmakiem są również ptaki wodne, a zwłaszcza łyski. By przechytrzyć zwinne i szybkie chruściele poluje na nie z zaskoczenia. Zdarza się często, że para bielików współpracuje w polowaniu, zmuszając ptaki wodne do ciągłego nurkowania. Wyczerpane przebywaniem pod wodą ofiary stają się wówczas łatwym do zgarnięcia łupem.

 

Wyjątkowość polskiego bielika
Wyjątkowość bielika podkreśla ilość przedrostków„naj”, których możemy użyć do jego charakterystyki. Niewątpliwie to właśnie ten gatunek wiedzie prym w ptasiej księdze Guinnessa. Bielik to jeden z największych gatunków w Europie, rozmiarem przewyższają go tylko sępy i orłosępy.

Terytorium bielika należy do jednych z największych i wynosi średnio 60 km², a wśród osobników żyjących w rozproszeniu – nawet do 400 km². Pokarm stara się jednak zdobywać jak najbliżej swojego gniazda, maksymalnie w promieniu kilkunastu kilometrów.

Gniazdo bielika należy do największych ptasich budowli na świecie. Rozbudowywane przez wiele lat, osiąga olbrzymie rozmiary – do 4 m wysokości i 2,5 m średnicy. Dlatego na jego założenie wybiera potężne drzewa, głównie sosny w wieku ponad 100 lat, które zdołają utrzymać ciężar nawet kilku ton. Często są to drzewa na skraju drzewostanu, zwłaszcza jeśli w pobliżu znajdują się zbiorniki wodne.

Zostaw swój komentarz

Upewnij się, że podałeś wszystkie informacje w polach wymaganych(*) Kod HTML nie jest dozwolony.

Nasze tytuły:

  • portal informacyjny: zycierolnika.pl
  • kwartalnik: " Życie Rolnika Magazyn Polski" 
Do
góry
Używamy plików cookie żeby usprawnić działanie naszej strony. Pozostając na naszej stronie, wyrażasz na to zgodę. More details…