odbiega od tego, jaki mają zapewniony osoby z dużych miast. Wyniki raportu „Stan zdrowia ludności wiejskiej” wskazują na znaczącą zależność pomiędzy kondycją zdrowotną Polaków, a ich miejscem zamieszkania. Na przestrzeni ostatnich lat stan zdrowia mieszkańców wsi ulega systematycznej poprawie. Widoczne jest to na wielu płaszczyznach, m.in. w sposobie odżywiania, podejmowaniu aktywności fizycznych, średniej długości życia czy śmiertelności niemowląt. Nie zmienia to faktu, że w innych ważnych aspektach widać jednak wyraźne dysproporcje – zwłaszcza w dostępności opieki zdrowotnej, punktów medycznych czy w podejmowaniu działań prewencyjnych. Ograniczony dostęp do placówek służby zdrowia Z treści raportu jednoznacznie wynika, że liczba placówek medycznych na terenach wiejskich jest ponad dwukrotnie mniejsza – 3 przychodnie na 10 tys. mieszkańców, niż w miastach – prawie 6,5 przychodni. Najmniej tych obiektów w przeliczeniu na mieszkańców terenów wiejskich znajduje się w woj. pomorskim, zachodniopomorskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim – mniej niż 2,5 przychodni. Mniejsza liczba placówek służby zdrowia przekłada się znacząco na liczbę i dostępność porad lekarskich (średnio dwukrotnie mniej), liczbę szczepień wśród dzieci i młodzieży (o ok. 10% mniej) oraz szczepień i badań profilaktycznych dorosłych (o ok. 10% mniej), a w konsekwencji – na wykrywalność chorób, w tym zwłaszcza tzw. cywilizacyjnych, jak cukrzyca, nowotwory czy choroby układu krążenia. Tę niekorzystną statystykę należy jeszcze uzupełnić o dwukrotnie niższą na wsi, niż w miastach, dostępność aptek i punktów aptecznych – średnio 2 obiekty na 10 tys. mieszkańców na wsi wobec 4,5 takich samych placówek w miastach. Rezygnacja z porad lekarskich Blisko 14% Polaków rezygnuje z wizyt i porad lekarskich, co jest jednym z najgorszych wskaźników w Unii Europejskiej. O ile jednak mieszkańcy miast rezygnują z wizyt i porad lekarskich głównie z powodu długiego okresu oczekiwania, to dla mieszkańców wsi najczęstszą przyczyną rezygnacji z wizyty u specjalisty jest bariera finansowa. Obawa przed dalszym, kosztownym leczeniem oraz konieczność dojazdu do placówki, która najczęściej znajduje się w znacznej odległości, stanowią decydujące czynniki odkładania wizyt lekarskich – od 5% do 10% rezygnacji w stosunku do 3% rezygnacji w miastach. Ponadto mieszkańcy terenów wiejskich (zarówno kobiety, jak i mężczyźni) dużo rzadziej niż mieszkańcy miast odwiedzają lekarza pierwszego kontaktu i lekarzy specjalistów. Niepokojące jest również to, że prawie co czwarty mężczyzna z terenów wiejskich nigdy nie był u lekarza specjalisty. Długość życia Jeszcze w latach 90-tych ubiegłego wieku i na początku tego wieku umieralność mieszkańców terenów wiejskich była zdecydowanie wyższa niż mieszkańców miast. Dopiero w ostatnich kilku latach dysproporcje te ulegają znacznemu zmniejszeniu. W dalszym ciągu natomiast utrzymuje się różnica w długości życia kobiet i mężczyzn. Kobiety, niezależnie od miejsca zamieszkania żyją ok. 10 lat dłużej od mężczyzn. Na terenach wiejskich najdłuższą długością życia mogą cieszyć się mieszkanki z woj. podkarpackiego, podlaskiego i małopolskiego – średnio 82 lata, a najkrótszą – z woj. zachodniopomorskiego i lubuskiego – średnio 79,5 lat. Wśród mężczyzn statystycznie najdłuższy wiek – 74 lata – osiągają mieszkańcy Małopolski, natomiast krócej będą żyć mężczyźni z woj. łódzkiego, warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego – średnio 71 lat. Województwa: warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie są obszarami z najmniejszą liczbą placówek służby zdrowia na wsi i równocześnie gdzie udziela się najmniej porad lekarskich.
Przyczyny zgonów Głównymi przyczynami zgonów są choroby układu krążenia i choroby nowotworowe. Prawidłowość ta występuje w całym kraju, przy czym u ludności zamieszkującej wsie wskaźnik ten jest wyraźnie wyższy. W przypadku chorób układu krążenia – są przyczyną aż 49% zgonów, zaś nowotworów – 23%. W największych aglomeracjach odpowiednio wynosi to 44% i 27%. – Wyraźnie widać zależność pomiędzy stanem zdrowia ludności wiejskiej a dostępem do infrastruktury medycznej. Niższa wykrywalność chorób, która w efekcie prowadzi do zgonów, skłania do podjęcia natychmiastowych działań – zlikwidowania barier w dostępie do opieki zdrowotnej i położenia nacisku na rozwiązania systemowe, które będą służyły poprawie stanu zdrowia mieszkańców wsi – mówi Marek Zagórski, prezes Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
