Rok 2017 jest kolejnym, w którym wydzierżawiono rolnikom ponad 50 tys. ha. Jest to tym bardziej godne uwagi, że od 1 września 2017 r. działa nowy podmiot – Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który połączył dotychczasowe zadania Agencji Nieruchomości Rolnych (ANR) i część zadań Agencji Rynku Rolnego (ARR).

Dzierżawa korzystna dla rolników

30 kwietnia 2016 r. weszła w życie Ustawa o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. To ona określa zadania, które obecnie realizuje KOWR będący następcą prawnym Agencji Nieruchomości Rolnych. Podstawową formą zagospodarowania państwowych gruntów jest dzierżawa, która jest bardzo korzystna dla rolników, bo tylko oni mogą startować w przetargach ograniczonych na dzierżawę gruntów rolnych. Długoletnie dzierżawy dają im pewność gospodarowania i umożliwiają planowanie produkcji rolnej bez angażowania dużych środków finansowych, uprawniają do dopłat obszarowych, a zaoszczędzone pieniądze mogą przeznaczyć na modernizację gospodarstw rolnych.

Dzierżawa w statystyce

Powierzchnia gruntów w Zasobie WRSP pozostająca w dzierżawie wg stanu na 31.01.2018 r. to 1 032 657 ha.

W 2017 r. Agencja wydzierżawiła ponad 52,5 tys. ha gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na podstawie 5,9 tys. zawartych umów. Z tej powierzchni w trybie przetargowym wydzierżawiono 52,3 tys. ha gruntów, natomiast w trybie bezprzetargowym 186 ha.

Najwięcej gruntów wydzierżawiono w województwach: zachodniopomorskim

Największy areał wydzierżawionych gruntów znajduje się w województwach: zachodniopomorskim – 208,5 tys. ha, wielkopolskim – 160,9 tys. ha, dolnośląskim – 146,5 tys. ha i warmińsko-mazurskim – 121,6 tys. ha. Najmniej w woj. świętokrzyskim – 5,3 tys. ha i małopolskim 7,8 tys. ha. Na koniec 2017 r. w dzierżawie pozostawało prawie 1 mln 34 tys. ha na podstawie ponad 58,7 tys. trwających umów dzierżawy.

Przetargi ograniczone na dzierżawę

Podstawowym rodzajem przetargów na dzierżawę jest przetarg ograniczony, w którym mogą uczestniczyć wyłącznie rolnicy indywidualni zamierzający powiększyć lub utworzyć gospodarstwo rodzinne. Przetargi mają formę licytacyjną lub oferty pisemnej, a w przypadku tej drugiej wysokość czynszu nie jest decydującym kryterium wyboru zwycięzcy. Zwłaszcza po 20 sierpnia 2016 r., kiedy to weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi regulujące wysokość czynszu w zależności od klasy gruntów i ich potencjału produkcyjnego. Wśród kryteriów przetargowych ofert pisemnych najczęściej brane są pod uwagę wielkość gospodarstwa i jego odległość od oferowanego gruntu oraz charakter dominującej produkcji rolnej. Preferowana jest produkcja zwierzęca.

W okresie 01.01. – 31.12.2017 r. odbyło się 8 120 przetargów na dzierżawę, z tego prawie 80% stanowiły przetargi ograniczone. W tym okresie skuteczność przetargów na dzierżawę nieruchomości Zasobu WRSP mierzona liczbą przetargów rozstrzygniętych w relacji do przetargów odbytych wyniosła 72%. Skuteczność przetargów mierzona powierzchnią rozstrzygniętych przetargów do powierzchni zaoferowanej do dzierżawy wyniosła 87%.

Mniejsza powierzchnia gruntów do rozdysponowania

Pozostające grunty do rozdysponowania w Zasobie WRSP charakteryzują się dużym rozdrobnieniem, jednak dokonywany jest ich sukcesywny przegląd i przygotowywane są do rozdysponowania.

Powierzchnia gruntów do rozdysponowania zmniejszyła się w 2017 r. o prawie 21 tys. ha w porównaniu do 2016 r., grunty trafiły głównie do dzierżawy dla rolników.