Objęta specjalnym obszarem ochrony ptaków i siedlisk Dolina Biebrzy to teren unikatowy w skali światowej, raj dla obserwatorów przyrody. Grupa badaczy społecznych Uniwersytetu Warszawskiego połączyła siły z przyrodnikami z UP w Poznaniu i SGGW w Warszawie, aby zrozumieć co najskuteczniej motywuje rolników do dobrowolnego podejmowania ekstensywnych praktyk rolnych, chroniących zagrożone gatunki ptaków na tym obszarze.

Badacze szczególną uwagę zwrócili na wpływ wiedzy o ptakach na podejmowanie praktyk rolno-środowiskowych. W badaniu wykorzystane zostały trzy warianty: w jednym rolnicy byli pytani o własną ocenę swojej znajomości zagadnień związanych z ochroną ptaków. W drugim pytano ich o rozpoznanie i nazwanie chronionych gatunków. W trzecim byli oni informowani o wpływie, jaki ich praktyki rolne mają na środowisko naturalne.

- W badaniu zaobserwowaliśmy tzw. efekt Dunninga-Krugera. Oznacza to, że rolnicy osiągający słabszy wynik w teście na rozpoznawanie chronionych gatunków wyżej oceniali swoją wiedzę niż ci, którzy osiągali wyższe wyniki. Dodatkowo poziom obiektywnie mierzonej wiedza wpływa pozytywnie na gotowość do podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska, a poziom wiedzy ocenianej subiektywnie ma wpływ negatywny  – podkreśla główny autor badania, prof. Mikołaj Czajkowski z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW, cytowany w materiale prasowym przesłanym PAP.

Naukowcy uznali również wcześniejsze informowanie rolników o wpływie praktyk rolnych na środowisko za mało skuteczne.

- Wartość badań takich, jak to, polega przede wszystkim na lepszym zrozumieniu bodźców do ochrony przyrody, co daje możliwości zaprojektowania skuteczniejszej polityki. Współpraca naukowców z różnych dziedzin pozwoliła na lepsze zrozumienie złożonych czynników, warunkujących decyzje ekonomiczne w rolnictwie i ochronie przyrody – dodaje dr hab. Natalia Letki.

Obserwowane  współcześnie wymieranie gatunków i zanik bioróżnorodności ma skalę bezprecedensową w historii - wynika z wcześniejszych analiz 15 tysięcy publikacji naukowych. Wnioski te przedstawiono w raporcie IPBES 2019. Jako główną przyczynę wskazano na zmiany w wykorzystaniu gruntów. Autorzy tych analiz podkreślają szczególną rolę rolnictwa w przekształcaniu naturalnych siedlisk zwierząt.

Źródło: Nauka w Polsce PAP