Nie tylko ludzie, lecz także zwierzęta zapadają od czasu do czasu na różne choroby i wymagają zastosowania określonej terapii. W Polsce stosowanie antybiotyków w leczeniu zwierząt jest określone przepisami prawa i może odbywać się wyłącznie z przepisu i pod nadzorem lekarza weterynarii. Z kolei prewencyjne stosowanie antybiotyków jest niedozwolone – informuje Krajowy Związek Pracodawców - Producentów Trzody Chlewnej.

Europejskie dyrektywy dotyczące bezpieczeństwa żywności

Zakazem stosowania w produkcji promotorów wzrostu zostały od 2016 roku objęte wszystkie kraje unijne. Ponadto po zakończonym okresie leczenia, przed ubojem, wymagany jest odpowiednio długi okres karencji, aby w organizmie zwierzęcia nie było pozostałości środków leczniczych. W rzeźniach w tym kierunku wykonywane są badania ubitych zwierząt i wszystkie tusze zanieczyszczone niedozwolonymi pozostałościami nie dopuszczane są do obrotu. Liczba dni karencji dla każdego środka leczniczego określana jest przez Europejską Agencję Leków (European Medicines Agency, EMA). W Polsce obowiązują nas te same dyrektywy dotyczące bezpieczeństwa żywności co w innych krajach członkowskich.

Krajowe programy produkcji wieprzowiny bez użycia antybiotyków

Obecnie czołowi producenci żywca wieprzowego w kraju są świadomi wzrostu lekooporności przy wysokim zużyciu antybiotyków w produkcji zwierzęcej. Jest wiele przykładów w Polsce, gdzie pomimo braku krajowego planu działania dotyczącego zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, udało się wprowadzić wiele programów produkcji wieprzowiny bez użycia antybiotyków. Jest to odpowiedź branży na dzisiejsze potrzeby świadomych konsumentów, którzy chcą zdrowo się odżywiać.

Na podstawie już kilkuletnich krajowych doświadczeń można stwierdzić, że do pogodzenia jest wysoka wydajność zwierząt z obniżonym zużyciem antybiotyków. Niezbędna jest jednak poprawa dobrostanu zwierząt, wprowadzenie zaawansowanych zasad bioasekuracji obiektów inwentarskich oraz odpowiednie przeszkolenie pracowników.

Kilkadziesiąt tysięcy macior objętych programami produkcji bez antybiotyków

W kraju programami produkcji wieprzowiny bez antybiotyków objętych jest kilkadziesiąt tysięcy macior, od których udaje się dosadzać średnio od 27-31 prosiąt w roku. Skuteczność inseminacji waha się w granicach 90-95%, a skuteczność wyproszenia od 88-92%. Wzrost odporności zarówno u macior jak i prosiąt uzyskuje się stosując preparaty ziołowe, programy szczepień, w tym autoszczepionki. Ponadto wszystkie maciory przed wprowadzeniem na czystą i zdezynfekowaną porodówkę są myte. Program obejmuje wszystkie etapy produkcji. Jest rzeczą zrozumiałą, że dobra pasza jest podstawą utrzymania zdrowotności świń. Błędy żywieniowe przekładają się bowiem na spadek odporności zwierząt i konieczność ich późniejszego leczenia. Poprawność działania systemów produkcji wieprzowiny bez antybiotyków została poddana ocenie niezależnych jednostek certyfikujących, które w ramach monitoringu również przeprowadzają niezapowiedziane audyty na fermach.

Ograniczanie zużycia antybiotyków nie należy do zadań łatwych ze względu na to, że produkcja bez użycia antybiotyków wymaga więcej pracy i nakładów finansowych. Z pewnością lepiej z tym problemem radzą sobie większe podmioty, które są zorganizowane w duże grupy produkcyjne. To właśnie one są pionierami w walce z lekoopornością poprzez wprowadzanie na swoich fermach trzody chlewnej programów redukcji stosowania antybiotyków.