Oszacowanie strat musi być zakończone przed zebraniem plonu głównego, a tylko w 1/3 zagrożonych suszą gmin pracują komisje. Minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski nadal apeluje o powoływanie komisji do szacowania strat w gospodarstwach, które ucierpiały z powodu suszy.
Poszkodowani rolnicy powinni zwrócić się do urzędów gmin o kierowanie w tej sprawie wniosków do wojewodów. Do wniosków o oszacowanie strat rolnicy nie są zobowiązywani do składania jakichkolwiek dodatkowych dokumentów.
Według Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach, który prowadzi monitoring suszy, na 2478 gmin w Polsce aż 2329, tj. w 93,99% z nich jest zagrożonych suszą rolniczą w uprawach zbóż jarach. W odniesieniu do zbóż ozimych dotyczy to 91,36 % gmin, krzewów owocowych – 90,4%, w uprawach truskawek – 90,11 %. W innych uprawach procentowy udział gmin zagrożonych suszą rolniczą wynosi odpowiednio: dla roślin bobowatych – 76,27 %, dla warzyw gruntowych 64,16 %, drzew owocowych – 62,87 %, tytoniu – 60,37 %, dla upraw rzepaku i rzepiku – 50,52 %.
Wytyczne dla komisji szacujących szkody
Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi dla Komisji powołanych przez Wojewodę dotyczącymi ogólnych zasad szacowania szkód w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej, w których wystąpiły szkody spowodowane przez suszę, grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun obsunięcie się ziemi lub lawinę straty spowodowane przez suszę można szacować wyłącznie wówczas, gdy na danym terenie zgodnie z Klimatycznym Bilansem Wodnym wystąpiła susza.
W przypadku, gdy dla danej rośliny, w tym łąk i pastwisk nie jest prowadzony monitoring suszy, szkody można szacować, jeżeli monitoring potwierdza wystąpienie suszy w uprawach o analogicznych wymaganiach wodnych.
Szacowanie szkód w łąkach
W przypadku szacowania szkód w łąkach należy wziąć pod uwagę okres wystąpienia zjawiska oraz ilość pokosów i termin ich przeprowadzenia. Szacując straty, maksymalny poziom ustala się dla:
- łąk dwukośnych:
I pokos na poziomie 60%
II pokos na poziomie 40%
- łąk trójkośnych:
I pokos 50%
II pokos 30%
III pokos 20%
Szacując straty w pastwiskach należy wziąć pod uwagę strukturę plonów zielonki pastwiskowej w okresie wegetacji, przyjmując, że:
I rotacja (maj, czerwiec) – 50%
II rotacja (lipiec, sierpień) – 30 %
III rotacja (wrzesień, październik) – 20%
Straty w gospodarstwach prowadzących produkcję roślinną i zwierzęcą
W przypadku gospodarstw rolnych prowadzących jednocześnie produkcję roślinną i zwierzęcą w protokole należy zawrzeć informację o kosztach poniesionych z tytułu niezebrania plonów w wyniku wystąpienia szkód np. koszty związane z zakupem pasz, o ile ten zakup wynika z ujemnego bilansu paszowego w gospodarstwie rolnym spowodowanego szkodami powstałymi w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Ilość nabytych pasz nie może przekroczyć ilości pasz nie wyprodukowanych w gospodarstwie, w związku z wystąpieniem niekorzystnego zjawiska atmosferycznego. Ww. informacje podaje się w protokole szacowania szkód w produkcji roślinnej, którego wzór zawiera załącznik nr 1 do protokołu, w kolumnie 13 – koszty poniesione z powodu niezebrania plonów w wyniku szacowania szkód łącznie (zł). Dane te umożliwiają prawidłowe naliczenie strat w dochodach z gospodarstwa rolnego.
Kilkakrotne uszkodzenie tej samej uprawy
W razie kilkakrotnego uszkodzenia tej samej uprawy, wysokość każdej następnej szkody ustala się z uwzględnieniem wysokości poprzednio ustalonych szkód w skali całego gospodarstwa rolnego w odniesieniu do średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji. W takim przypadku w kolejnym protokole wysokość szkód powinna zostać pomniejszona o szkody wykazane w poprzednich protokołach w odniesieniu do tej samej uprawy rolnej. Jeżeli w poprzednim protokole oszacowane przez komisje szkody były niższe niż 30%, komisja w kolejnym protokole może podać łączną wartość i poziom szkód w skali gospodarstwa w odniesieniu do wszystkich niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. W tym przypadku w protokole powinny być także wyodrębnione wartości szkód i ich poziom w skali gospodarstwa z wyodrębnieniem dla każdego niekorzystnego.
