Podczas spotkania omawiano możliwości implementacji na gruncie ustawodawstwa polskiego przepisów ustawy hiszpańskiej w zakresie poprawy funkcjonowania łańcucha żywnościowego.
W posiedzeniu uczestniczyli również przedstawiciele Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, którzy wskazali potencjalne korzyści i ryzyka wynikające z realizacji ustawy hiszpańskiej.
Wdrażając przepisy dyrektywy 2019/633 w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach między przedsiębiorcami w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych, Hiszpania wprowadziła zapis, iż cena w umowie, którą ma otrzymać dostawca, musi być w każdym przypadku wyższa od całkowitych kosztów produkcji poniesionych przez konkretnego dostawcę.
Wiceminister Norbert Kaczmarczyk poinformował, że aktualnie w resorcie rolnictwa prowadzona jest analiza rozwiązań prawnych wprowadzonych w Hiszpanii. Podkreślił, że hiszpańskie rozwiązania nie były jeszcze omawiane na forum UE, ponieważ ustawa została przyjęta 14 grudnia 2021 r.
Zatem nieznana jest skuteczność ich funkcjonowania i egzekwowania w tym zakresie.
Zauważył, że pojawiają się również pytania, jak na wdrożone przepisy zareaguje rynek. Niewątpliwie takie rozwiązania mogą być atrakcyjne dla rolnika, bo ten będzie czuł się bezpiecznie z punktu widzenia rynkowego, ale z drugiej strony nie zapewniają, że odbiorca na pewno po tej cenie zakupi ten produkt.
Wiceminister wskazał również na ryzyko związane z prezentowaniem kosztów w kontekście utrzymania konkurencyjności gospodarstw rolnych. Podkreślił, że w poszczególnych regionach kraju gospodarstwa mają różne koszty produkcji m.in. ze względu na warunki produkcji rolnej. Małe gospodarstwa wykazują często wyższe koszty wytworzenia w stosunku do dużych i zorganizowanych producentów rolnych i wprowadzenie takich rozwiązań może być dla nich niekorzystne.
Podczas posiedzenia Podkomisji zapowiedziano dalszą dyskusję mającą na celu przyjęcie jak najlepszych rozwiązań prawnych, które będą dobrze służyły polskim producentom żywności.
Należy jednak podkreślić, że w Polsce już od 2017 r. obowiązują przepisy dotyczące przeciwdziałania nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, a w dniu 17 listopada 2021 r. została przyjęta nowa ustawa, która dostosowuje obowiązujące regulacje do przepisów unijnej dyrektywy.