Od momentu przejęcie prowadzenia oceny przez PFHBiPM stan krów ocenianych wzrósł o ponad 50%, co świadczy o zapotrzebowaniu hodowców na wyniki oceny.
Nowe obory pod oceną
W 2018 roku ocenę mleczną prowadzono w 20 896 oborach, co w zestawieniu z liczbą krów daje 39 krów przeciętnie na jedną ocenianą oborę. Nowych obór w 2018 roku pod ocenę przyjęto 856. W ciągu ostatnich 13 lat wielkość obory ocenianej wzrosła o 11 krów; z 28 do 39. Struktura pogłowia populacji ocenianej w Polsce jest mocno zróżnicowana, mamy do czynienia z wartościami od niespełna 17 krów na oborę w województwie małopolskim do 81,8 krów w województwie lubuskim.
Rasa holsztyńsko-fryzyjska najpopularniejsza wśród hodowców
Pośród hodowanych krów nadal najliczniej reprezentowana jest rasa polska holsztyńsko-fryzyjska odmiany czarno-białej (HO). Krów tej rasy w roku 2018 oceniano przeciętnie 691 836,3 szt., co stanowiło 85 procent całej ocenianej populacji. Podobnie jak w latach ubiegłych zwiększył się udział mieszańców międzyrasowych wśród krów mlecznych objętych oceną użytkowości. Mieszańców międzyrasowych (MM) oceniono w roku 2018 – 64 553,9 szt. i jest to druga pod względem liczebności (7,93%) grupa w strukturze rasowej. Największy wzrost (w stosunku do roku 2017) liczby krów ocenianych zarejestrowano w rasach: NR-czerwona norweska (17,9%), BG-białogrzbieta (11,5%) i BS-brown-swiss (10%). Największy procentowy spadek liczby krów w stosunku do roku 2017 zarejestrowaliśmy w rasie SR-szwedzka czerwono-biała (8,1%).
Przeciętna wydajność w roku 2018 wyniosła:
• 8 298 kilogramów mleka
• 334 kilogramów tłuszczu
• 281 kilogramów białka
• 4,03 procent tłuszczu
• 3,39 procent białka
Najwyższą wydajnością kilogramów mleka – 8 519 kg – wykazała się w roku 2018 rasa HO, na drugim miejscu z wydajnością 7 948 kg uplasowały się krowy rasy MO – montbeliarde. Pod względem sumy kilogramów tłuszczu i białka najwyższa wydajność – 629 kg była również w rasie HO, na drugim miejscu – 616 kg – uplasował się rasa SR.
Najlepsi hodowcy bydła 2018 roku i krowy rekordzistki
Wśród hodowców najwyższą wydajność 15 257 kilogramów mleka od swoich ponad 60-ciu krów uzyskali Państwo Małgorzata i Leszek Dusznikowie z miejscowości Wierzba w województwie lubelskim. Natomiast pod względem sumy kilogramów tłuszczu i białka najlepszą – z wynikiem 1 071 kg – okazała się obora Pana Roberta Nenemana z Wełnicy w województwie wielkopolskim.
Krowy – rekordzistki – dały w laktacji nawet ponad 20 tys. kg mleka. Krowa Nysa (rasa HO) o numerze PL-005417991361, której hodowcą i właścicielem jest Pan Maciej Pohl z Krotoszyna (województwo wielkopolskie) w drugiej laktacji udoiła 20 932 kg mleka. Pod względem suchej masy najlepszą okazała się również krowa rasy HO, należąca do Pana Ireneusza Piłkowskiego z Gardlina w województwie podlaskim, Anna 267 o numerze NL-571488227, która w 5-tej laktacji dała 1 534 kg tłuszczu i białka.
Według danych za rok 2018 przeciętna krowa pod oceną żyła 5,51 roku, użytkowana była przez 2,98 roku i w trakcie tego okresu użytkowania dała 23 575 kg mleka i 1 754 kg tłuszczu i białka. Zarówno długość życia krowy jak i jej okres użytkowania najwyższe wartości osiągają w województwie małopolskim. Wynoszą one: 6,98 roku dla przeciętnej długości życia i 4,12 roku dla długości użytkowania.
W 2018 roku mamy zarejestrowanych 461 krów żyjących, które w ciągu życia przekroczyły 100 000 kilogramów mleka. Przy czym 231 z nich wartość tą przekroczyły w latach ubiegłych i w roku 2018 poprawiły wynik a 230 to nowe rekordzistki, które 100 tys. przekroczyły w roku 2018. Wśród nestorek-rekordzistek na uwagę oczywiście zasługuje Doris 129 o numerze DE-1302155053, należąca do GR Komorowo – gospodarstwo Sobiesierzno (województwo kujawsko-pomorskie), która w trakcie 13,1 lat użytkowania wyprodukowała 174 970 kg mleka. Wśród 100-tysięcznic znajduje się też Łajka PL-005008233665 wyhodowana i utrzymywana przez Pana Wojciecha Zajdowicza z Kołaczkowa (województwo wielkopolskie). Łajka urodziła się 20 listopada 1999 roku, ma więc już prawie 20 lat. W ciągu 17-tu lat użytkowania, w trakcie 15-tu laktacji dała swojemu hodowcy 124 247 kg mleka, 5 338 kg tłuszczu, 3 854 kg białka oraz naliczonych dla 13 laktacji: 5 331 kg laktozy i 14 098 suchej masy.
