Warszawskie Forum Suwerenności Żywnościowej (25.01–28.01. 2018) zgromadziło ponad 120 osób działających na rzecz zmiany przemysłowego modelu produkcji i dystrybucji żywności, w kierunku zrównoważonych gospodarek lokalnych opartych o ekologiczne sposoby wytwarzania żywności, niezależnych od globalnych rynków i skupionych na zaspokajaniu potrzeb żywieniowych lokalnych społeczności.
Dopłaty bezpośrednie w ramach WPR faworyzują duże gospodarstwa rolne. Co z małymi?
Jednym z często poruszanych tematów Forum była struktura dopłat bezpośrednich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE. Obecni rolnicy przyznawali, że dopłaty do ha faworyzują duże gospodarstwa i produkcję przemysłową. Zmiana unijnej polityki rolnej powinna odbyć się wraz z przyjęciem nowej Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku. Wiele z obecnych na Forum organizacji w grudniu sformułowało rekomendacje dla polityków określające potrzebne reformy polityk publicznych w tym zakresie.
Uczestnicy i uczestniczki Forum podczas dyskusji przyznawali, że potrzebna jest zmiana polityki państwa, które m.in. za pomocą zamówień publicznych powinno faworyzować zrównoważoną produkcję żywności – by w ten sposób zadbać zarówno o jej producentów jak i konsumentów. Obecnie jednak nieograniczona ekspansja sklepów sieciowych i supermarketów podkopała fundamenty zdrowego systemu żywnościowego.
Przestawienie gospodarstw na produkcję ekologiczną szansą dla drobnego rolnictwa
Odpowiedzią na wiele wyzwań dzisiejszej wsi i drobnego rolnictwa, jest przestawianie gospodarstw na produkcję ekologiczną i stały, bezpośredni kontakt z konsumentami, który tworzy podwaliny pod sprawiedliwe relacje handlowe i daje szanse na godną pracę dla rolników. Pojawia się coraz więcej kooperatyw spożywczych, którzy organizują się oddolnie tworząc alternatywny łańcuch dystrybucji żywności, oparty o bezpośrednią współpracę z producentami i rolnikami. Solidarność i współpraca miasta ze wsią okazała się także ważnym elementem wspierającym lokalne społeczności walczące o wspólne zasoby– o czym mówili na Forum przedstawiciele wioski Żurawlów, grupy Lokalsi dla Puszczy czy protestów rolniczych z Zielonego Miasteczka organizowanych przez NSZZ Solidarność RI.
Agroekologia kluczową formą oporu wobec systemu gospodarczego
Ważną osią dyskusji podczas Forum był temat agroekologii jako praktyki Suwerenności Żywnościowej.
- Agroekologia jest odpowiedzią na pytanie, jaki sposób zmienić naprawić nasz system żywnościowy i życie obszarów wiejskich, które zostały zniszczone przez rolnictwo przemysłowe oraz tak zwane Zielone i Niebieskie Rewolucje. Uważamy agroekologię zza kluczową formę oporu wobec systemu gospodarczego, który przedkłada zyski ponad ludzi (…). Praktyki produkcyjne Agroekologii (takie jak uprawa międzyplonów, tradycyjne rybołówstwo, pasterstwo wędrowne, połączenie upraw z leśnictwem, hodowlą zwierząt i rybołówstwem, nawożenie, kompostowanie, stosowanie lokalnych nasion i paszy itd.) oparte są na zasadach ekologicznych, takich jak wspomaganie życia biologicznego w glebie, recykling składników odżywczych, dynamiczne zarządzanie bioróżnorodnością i oszczędność energii bez względu na skalę. Agroekologia drastycznie zmniejsza poziom nakładów zewnętrznych, łączących się z koniecznością zakupów od przedsiębiorstw przemysłowych. Nie używa się chemicznych środków ochrony roślin, sztucznych hormonów, GMO i innych nowych niebezpiecznych technologii – czytamy we fragmentach Deklaracji o Agroekologii.