W czerwcu 2022 roku władze UE podjęły decyzję o całkowitej liberalizacji handlu z Ukrainą w celu wsparcia tego kraju po rosyjskiej agresji.

Tym samym zniknęła ochrona naszego sektora drobiarskiego poprzez kontyngenty taryfowe, co doprowadziło do bezprecedensowego wzrostu importu mięsa drobiowego po bardzo niskich cenach z Ukrainy.

Według danych Komisji Europejskiej:

• import mięsa drobiowego do UE przez pierwsze 8 tygodni 2023 r. osiągnął poziom 32 306 t, co oznacza wzrost o 94% w porównaniu z pierwszymi 8 tygodniami 2022 r. Najbardziej wzrósł import mięsa mrożonego, który wyniósł 16 663 t (wzrost o 171,6%), natomiast o 40,4% wzrósł import mięsa świeżego z Ukrainy.
• import jaj do UE osiągnął poziom 4 457 t., co oznacza wzrost o 1370% w porównaniu z pierwszymi 8 tygodniami 2022 r. W tej kategorii najbardziej wzrósł import jaj świeżych (+2580%), który osiągnął aż 3 137 t.
• w porównaniu do stycznia 2022 r. import mięsa drobiowego wyniósł 16 206 t (+77%) W ramach tej kategorii import mięsa mrożonego i świeżego wyniósł odpowiednio: 7 454 t (+85% m/m) i 6 675 t (+47% m/m).
• import jaj wyniósł 2 573 t (+1446% w porównaniu ze styczniem 2022 r.). W ramach tej kategorii import jaj świeżych stanowi 1 839 t (+2485% m/m), a jaj bez skorupek 671 t (+759% m/m).

Dalej, dane KE za rok 2022 wskazują, że:

• całkowity przywóz mięsa drobiowego do UE w 2022 osiągnął 163 675 t, +80% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. W ramach tej kategorii najbardziej wzrósł przywóz mięsa mrożonego (+143%), osiągając 84 892 t.
• całkowity przywóz jaj do UE wyniósł 22 233 t, +300% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. W ramach tej kategorii najbardziej wzrósł przywóz świeżych jaj (+446 %), osiągając poziom 12 506 t.

Wykresy pokazujące zmiany w imporcie dostępne są poniżej.

Należy nadmienić, że większość eksportowanego na teren UE mięsa drobiowego pochodzi od jednego, gigantycznego podmiotu, który jest zarejestrowany na Cyprze. Mając na względzie ogromne różnice związane z wymaganiami produkcyjnymi/hodowlanymi na Ukrainie i w UE, a tym samym koszty produkcji, nasi producenci nie są w stanie konkurować z produktami wytworzonymi w oparciu o znacznie niższe wymagania.

Rozumiemy potrzebę zbiorowego wsparcia Ukrainy, ale nie jest sprawiedliwe, że polscy rolnicy muszą indywidualnie płacić tak wysoką cenę za pomoc Ukrainie. Jeśli natychmiast nie zostaną podjęte odpowiednie środki, zagrożone będzie przetrwanie całego polskiego drobiarstwa.

Wiemy, że Komisja Europejska proponuje przedłużenie liberalizacji handlu o dodatkowy rok. Biorąc pod uwagę tak znaczące ilości importowanych produktów drobiowych i ich negatywny wpływ na sytuacje rynkową na terenie UE zachodzi konieczność podjęcia działań mających na celu:

• nie przedłużanie na kolejne lata zawieszenia ceł i kontyngentów dla ukraińskiego mięsa drobiowego i jaj do momentu spełnienia pełnych wymagań UE związanych
  z bezpieczeństwem żywności i jakością (standardy produkcyjne);
• zapewnienie przez właściwe służby kontrolne, że importowane produkty spełniają wymagania obowiązujące w UE w zakresie bezpieczeństwa żywności i jakości mięsa drobiowego i jaj oraz, że zostały pozyskane z hodowli spełniających wymagania dobrostanowe odpowiadające wymaganiom obowiązującym na terenie UE.
• stworzenie przez KE programów wspierających eksport produktów z Ukrainy do krajów najbardziej potrzebujących. Tego typu mechanizm pozwoliłby na zapewnienie produktów żywnościowych osobom głodującym np. w niektórych państwach afrykańskich, jednocześnie nie zaburzałby rynku UE;
• prowadzenie szczegółowych analiz dotyczących zarówno ilości jak i jakości importowanego mięsa drobiowego oraz jaj na rynek UE.

Brak pilnej interwencji i opisanych wyżej działań prowadzić będzie do zapaści sektora, skutkując protestami rolników tak, jak ma to obecnie miejsce w odniesieniu do zbóż.

DG AGRI E3, source: TAXUD surveillance

Najnowsze dane (01.01.2022 – 26.02.2023 r.) dotyczące unijnego importu mięsa drobiowego i jaj: