Nowe unijne przepisy w zakresie rolnictwa ekologicznego były negocjowane przez dwadzieścia miesięcy. Jak ocenia Pan wynik rozmów? Jakie są główne punkty reformy i dlaczego było to konieczne?

Reforma odpowiada na nowe wyzwania związane z rolnictwem ekologicznym. Ta branża kwitnie.

Reforma wprowadza bardziej spójne kontrole, które mają zapobiegać oszustwom, ale także lepsze środki zapobiegające zanieczyszczeniom. Importowane produkty ekologiczne będą musiały spełniać te same normy co unijne. Nowe rozporządzenie obejmuje przepisy dotyczące produkcji rolnej, hodowli zwierząt i akwakultury. Tworzy lepsze systemy informacyjne między państwami członkowskimi i harmonizuje zasady odpowiedzialności i systemy certyfikacji.

Zmiany pozwolą wycofać odstępstwa dla upraw bezglebowych w szklarniach. Rolnicy wykorzystujący przed 28 czerwca 2017 r. tę praktykę w szklarniach w Danii, Szwecji i Finlandii będą mogli ją utrzymać przez 10 lat.

Zupełnie nowe są regulacje dotyczące użycia nasion. W przyszłości dostawcy będą mogli zaoferować więcej dostosowanych do lokalnych warunków odmian tradycyjnych, które są często bardziej odporne na choroby. Do tej pory, w przeciwieństwie do USA, odmiany te nie mogły być używane w Unii albo mogły być sprzedawane tylko w określonych warunkach.

Jakie korzyści dla unijnych rolników wynikają z nowelizacji?

Jest ich wiele!

Na przykład certyfikacja grupowa: drobni producenci i przetwórcy będą mogli utworzyć grupę, która zmniejszy koszty certyfikacji i kontroli.

Albo w przypadku importu: dzięki harmonizacji standardów produkcji dla krajów trzecich, z którymi nie istnieją żadne dwustronne umowy handlowe, dostosują się one do standardów europejskich. Obecnie funkcjonują ponad 64 różne standardy produkcji na całym świecie. Rolnicy unijni mogą zatem spodziewać się bardziej sprawiedliwych warunków konkurencji w przyszłości.

Parlamentowi udało się utrzymać coroczne kontrole ukierunkowane na produkcję. Przerwa w kontroli może jednak zostać przedłużona do 24 miesięcy, jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości ani naruszeń.

Ponadto usprawniona zostanie wymiana informacji. Producenci ekologiczni będą mogli oferować swoje produkty publicznie za pośrednictwem platform działających w poszczególnych państwach członkowskich. Rolnicy i ogrodnicy, a także państwa członkowskie i Komisja Europejska będą mieli lepszy przegląd dostępności ekologicznie hodowanych roślin i zwierząt.

Przemysł żywności ekologicznej nie jest już rynkiem niszowym. W jaki sposób nowe rozporządzenie spełnia wymagania konsumentów co do jakości żywności? W jaki sposób konsumenci skorzystają z nowych zasad?

Standardy ekologiczne są już bardzo wysokie, jednak zaufanie konsumentów można wzmocnić, gdy zasady są jasne i zrozumiałe. Nowe rozporządzenie z pewnością ma pozytywny wkład w ten proces.

Wiele zasad dotyczących bezpieczeństwa produkcji jest również korzystnych dla konsumentów. Coroczne kontrole ukierunkowane na proces oznaczają, że konsumenci mogą być pewni, że firmy są regularnie kontrolowane.

Nowe przepisy dotyczące przywozu żywności ekologicznej są również korzystne dla konsumentów, którzy skorzystają na harmonizacji wysokich standardów.

Poprawiono zasady dotyczące dobrostanu zwierząt. Obcinanie ogonów i wyrywanie zębów u świń są zabronione. Przycinanie dziobów jest nadal dozwolone, ale tylko w pierwszych trzech dniach życia. Skracanie ogonów u owiec i obcinanie rogów u bydła jest dozwolone tylko wyjątkowo i na zasadzie jednostkowych przypadków. Dodano również przepisy dodatkowe poprawiające warunki bytowe dla świń.

Głównym problemem jest stosowanie pestycydów. W jaki sposób zostanie to uregulowane?

Chociaż kwestia progów dla pestycydów była przedmiotem gorącej debaty, nowe zasady nie różnią się zbytnio od obecnej sytuacji prawnej. Ekologiczne firmy i operatorzy w łańcuchu dostaw muszą nadal podejmować środki ostrożności, szczególnie podczas przechowywania i transportu.

Państwa członkowskie mogą nadal wymagać od gospodarstw przestrzegania specjalnych progów dla substancji niedozwolonych, które są bardziej rygorystyczne niż obecne dopuszczalne wartości pestycydów w środkach spożywczych. Nowym wymogiem jest to, aby organ kontrolny działał szybko w przypadku podejrzenia niedozwolonych substancji.

Ważne jest również zajęcie się w przyszłości kwestią zarządzania pozostałościami po pestycydach. Z pewnością sektor oraz politycy i eksperci władz powinni nadal intensywnie pracować nad tym zagadnieniem i opracowywać strategie minimalizacji, również w celu utrzymania zaufania konsumentów.