Osiągnięcie tego celu będzie wymagało działań we wszystkich sektorach naszej gospodarki, takich jak m. in.: inwestycje w technologie przyjazne dla środowiska, wspieranie innowacji, wprowadzanie czystszych, tańszych i zdrowszych form transportu prywatnego i publicznego, obniżenie emisyjności sektora energii i wielu innych. Jednym z istotnych obszarów jest rolnictwo. W zeszłym roku Komisja Europejska zaprezentowała dwie strategie: „Od pola do stołu” i „Na rzecz bioróżnorodności”, będące ważną składową Nowego Zielonego Ładu.

- Kładą one nacisk na nową i lepszą równowagę między przyrodą, systemami żywnościowymi, a różnorodnością biologiczną. W praktyce dla rolników oznacza to potrzebę zmniejszenia stosowanych pestycydów chemicznych i związanych z nimi zagrożeń o 50 proc. do 2030 r. oraz ograniczenie stosowanie nawozów o co najmniej 20 proc. – mówi dr Łukasz Sobiech z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Technologia kluczem Zielonego Ładu

Ważnym wsparciem w realizacji nowych strategii we wszystkich obszarach będzie bez wątpienia nowoczesna technologia w maszynach rolniczych.

- Przed rolnikami bardzo odpowiedzialne zadanie, potrzeba odpowiedzi na pytanie, jak produkować równie efektywnie przy tych ograniczeniach. Kluczem zatem będzie precyzja wykonania zabiegu. Według prognoz z rynku, będziemy musieli drastycznie zmienić strategię i zastosować dany środek na chorobę w idealnym momencie i z największą precyzją. Na wdrożenie tej strategii jest kilka lat, ale warto do zmian zacząć przygotowywać się już teraz, zwłaszcza, że spodziewamy się, że jednym z założeń Zielonego Ładu ma być obowiązek prowadzenia szczegółowej dokumentacji wykonywanych zabiegów - dodaje dr Łukasz Sobiech.

Precyzyjna aplikacja – jak to zrobić?

Nowoczesne maszyny, z których coraz chętniej korzystają rolnicy wyposażone są w rozwiązania, które pozwalają aplikować środki w sposób bardziej świadomy i kontrolowany. Jak podkreślają specjaliści już teraz nowoczesne maszyny w oparciu o dane z GPS-u można prowadzić z dokładnością do 15 cm przy użyciu darmowego syganłu korekcyjnego SF1, a przy korzystaniu z z syganłu RTK osiągamy dokłądność na poziomie 2,5 cm. Automatyczne prowadzenie to klucz dla efektywnej kontroli poruszania się belki, a co za tym idzie wydatkowania środków.

- Wiele gospodarstw już teraz stosuje szereg rozwiązań cyfrowych, zauważamy spore zainteresowanie ze strony rolników z większych gospodarstw, natomiast zmiana regulacji prawnych zobliguje również osoby prowadzące rodzinne gospodarstwa do precyzyjnego planowania zabiegów - mówi Karol Zgierski, specjalista ds. rolnictwa precyzyjnego i opryskiwaczy w John Deere Polska.

Kontrola nad każdą kroplą

Dotychczas wielu rolników w trakcie wydatkowania środków ochrony roślin, działało opierając się na intuicji, a ta jak wiadomo może być zawodna.

- Wyobraźmy sobie, że spośród kropel wydostających się z opryskiwacza tylko połowa trafia na rośliny, a spośród drugiej połowy w efekcie parowania i innych procesów, zaledwie 10 proc. trafi do rośliny i tylko 2 proc. wywoła pożądany efekt. To oznacza, że aplikacja musi być maksymalnie precyzyjna. Dlatego też w ciągu kilkunastu lat rynek czeka rewolucja i by być skutecznym praktycznie tylko punktowo będzie można stosować środki, czyli jeśli dotychczas na 20 ha buraków stosowaliśmy 20 l danego środka, teraz wystarczający może być litr – dodaje Karol Zgierski.

Korzystanie ze starszych maszyn niestety obarczone jest wieloma błędami, które stopniowo rozwiązują nowoczesne maszyny.

Po pierwsze, przy skręcie belki osiągają różną prędkość po wewnętrznej i zewnętrznej stronie, co powoduje, że przy równomiernym wydatkowaniu cieczy, w jednym miejscu oprysk jest bardziej obfity niż w innym.

W opryskiwaczu samojezdnym John Deere, sekcje belki można włączać i wyłączać automatycznie, a nawet sterować pojedynczymi dyszami. Ochrona upraw staje się coraz bardziej selektywna i ukierunkowana, a dzięki technologii dysz pulsujących o wysokiej częstotliwości ExactApply mamy możliwość kontroli mocy dawki i wielkości kropli. Oznacza to również, że przy różnych prędkościach można osiągnąć tę samą dawkę. Co więcej, jeśli nie utrzymujemy wydatku, ciśnienia, operator otrzymuje taki komunikat i jest zobligowany do fizycznego sprawdzenia, czy nie doszło do awarii.

Po drugie, nierówności terenu mogą powodować nierównomierny oprysk z różnych wysokości. – Z pomocą przychodzi nam technologia stosowana w opryskiwaczach John Deere, która utrzymuje belki na określonym poziomie, najczęściej jest to 50 cm, ale ta wartość może być umowna z uwagi na różne warunki – przykładowo latem nad nagrzaną pszenicą może utrzymywać się wyższa temperatura, przez co ciecz może wyparować. Czujniki systemu Terrain Command Pro powodują, że belka porusza się w sposób równoległy stały – ani zbyt nisko, ani zbyt wysoko, a czułość może wynieść tu zaledwie 1,25 cm – uzupełnia Karol Zgierski.

W przypadku poruszania się opryskiwacza na różnorodnym terenie przydatnym rozwiązaniem jest też możliwość hydraulicznej regulacji rozstawu kół w ciągu zaledwie 1-2 minuty.

Po trzecie, mieszanie cieczy może być problematyczne w opryskiwaczach starszego typu z uwagi np. na wytrącanie się osadu.

- Wielu rolników chcąc zaoszczędzić czas, stosuje różne mieszanki. Jest to ważne z uwagi na wykorzystanie okna pogodowego i obiektywnie najlepszych warunków do oprysku, czyli temperatury 17-18 stopni oraz wysokiej wilgotności. Osad pozostały na ściankach zbiornika może sprawić, że zabieg będzie nieskuteczny, zniszczy plantację lub może zapchać dysze opryskiwacza - tłumaczy dr Łukasz Sobiech.

W opryskiwaczu samojezdnym John Deere wdrożono system Aktywnej Pauzy, gdzie czysta woda w rozwadniaczu pozwala regularnie wypłukiwać pozostałości w zbiorniku, dodatkowo wykonanym z takich materiałów i kształcie, by łatwo się czyścił, zapobiegając wytrącaniu się środków. Napełnienie opryskiwacza odbywa się w tempie 1 200 l / min., zatem po 4-5 min. zbiornik jest pełen.

Po czwarte, prędkość jazdy ma kluczowe znaczenie, by w 100 proc. wykorzystać okno pogodowe, szczególnie w przypadku pracy na większym areale.

Koleiny, wzniesienia, gęstość gleby, ale też sytuacje awaryjne, jak wybiegnięcie zwierzyny mogą zaburzać oprysk w momencie, gdy każda minuta jest cenna.

Utrzymanie wielkości kropli i jednocześnie kompensowanie po całej szerokości belki sprawia, że mimo tempa 1 000 l / min., prędkości jazdy mogą być większe, na poziomie 20-25 km/h, a w przypadku zastosowania belki karbonowej, nawet 30 km/h. To z kolei zwiększa efektywność.

Po piąte, oprysk punktowy w opryskiwaczach starszego typu jest niemożliwy, tymczasem technologia See & Spray, na razie dostępna w USA, w najbliższych latach powinna trafić do Polski. Nowa technologia najpierw monitoruje powierzchnię pola, a następnie ogranicza aplikację środka do miejsca, gdzie faktycznie jest taka potrzeba.

Czytaj także >>  Opryskiwacze John Deere 4.0

Polscy rolnicy już korzystają z podobnego rozwiązania w postaci tworzonych Map Zasobności Pól.

Realizację zaczyna się od pobrania próbek gleby z różnych rejonów pola dzięki pojazdom wyposażonym w technologię rolnictwa precyzyjnego. To z kolei pozwala stworzyć nie tylko mapy gospodarstw, ale też mapy zawartości składników pokarmowych. Przykładowo na fragmencie pola o obszarze 3-3,5 ha optymalna liczba nakłuć w ziemi to 20, a wielkość pobranej próby 350-400 g. Szczegółowe dane stają się punktem wyjścia do zdiagnozowania, jakie są potrzeby gleby i stworzenia precyzyjnych planów nawozowych.

Zielony Ład podnosi europejskim rolnikom poprzeczkę po stronie technologii. – Powinniśmy potraktować to jako szansę, możliwość by pokazać w Unii nasze rolnictwo jako innowacyjne, a produkty jako zdrowe, produkowane według wszelkich aktualnych wymogów prawa. Otwartość na innowacje, wykorzystanie maszyn wyposażonych w nowoczesne technologie ma na to spory wpływ – podsumowuje dr Łukasz Sobiech.